
Natuur en landbouw versterken elkaar. Samenwerken met de natuur loont! Dat heeft Stadlandschap ervaren tijdens het ‘Geïntegreerd faunaplan’, een Leaderproject waarbij we de voorbije drie jaar enkele maatregelen hebben uitgetest.
Het platteland levert ecosysteemdiensten zoals bestuiving en natuurlijke plaagbeheersing. Daarnaast rekent het platteland af met opportunistische soorten zoals bladluizen, kraaiachtigen, duiven, … Die pasten zich doorheen de tijd aan aan de nieuwe landbouwlandschappen en -technieken. Zo werden ze ongewenste gasten op het platteland. Dat, in combinatie met de achteruitgang van de biodiversiteit zorgt ervoor dat de ecosysteemdiensten afnemen.
Via allerhande testmaatregelen gingen de partners van het project ‘Geïntegreerd faunaplan’ op zoek naar een evenwicht tussen gewenste en ongewenste soorten. Ook in het West-Vlaamse hart. Check hoe ze het hebben aangepakt.

Beschermsilo voor erfvogels
Aan de voedertafel hebben kleine vogels zoals bijvoorbeeld de huismus het niet gemakkelijk. Ze worden er verjaagd door krachtpatsers zoals kraaien, eksters en houtduiven. Kleine erfvogels zijn nochtans nuttige plaagbestrijders. Ze eten massa's insecten. Om kleine vogels meer kansen te geven, hang je beter een voedersilo met een kooitje eromheen op. Zo hou je de grote vogels weg van het vogelvoer.

Driebandsblok
Bij het systeem driebandsblok of -rand zaai je het perceel in met een graskruidenmengsel. Aan de zonnekant voorzie je een braakstrook. Het overige deel wordt afwisselend gemaaid waardoor je een strook met korte vegetatie en een strook met lange vegetatie bekomt. Zo'n driebandsblok vormt een ideaal broedhabitat en schuilplaats voor akkervogels. Ze vinden er ook veel voedsel. De vegetatie trekt ook nuttige insecten voor de landbouw aan. De inrichting zorgt ook voor een betere bodemkwaliteit en waterhuishouding.

Fauna-akker
Bij een fauna-akker, ook wel patrijzenblok genoemd, zaaien we een kruidenmengsel in dat evolueert tot een ideaal schuil- en foerageergebied voor broedende vogels en kuikens. De kruiden worden dun ingezaaid zodat de vegetatie doorwaadbaar en toegankelijk blijft voor kuikens en loopvogels zoals de patrijs. Jaarlijks wordt de helft van het perceel bewerkt en heringezaaid, de andere helft wordt minstens 2 jaar aangehouden en niet beheerd. Daarna wordt gewisseld van helft. De voordelen voor de landbouwer zijn o.a. verbetering van de bodemvruchtbaarheid, waterhuishouding, natuurlijke plaagbestrijding en bestuiving.

Nestbescherming van de kievit
Kieviten maken hun nest vroeg in het voorjaar op de akkers. De nesten zijn super gecamoufleerd. Tijdens de voorjaarsbewerkingen worden ze daardoor vaak over het hoofd gezien en per ongeluk vernield. Samen met de landbouwer en vrijwilligers kan je nesten beschermen. Bijvoorbeeld door die te markeren met bamboestokken, door de eieren in een mandje te leggen en te verplaatsen tijdens een bewerking, door werkzaamheden even uit te stellen… Akker- en weidevogels zijn een indicator van gezond bodemleven, welk op zijn beurt een goed teken is i.f.v. bodemvruchtbaarheid. Deze vogels zorgen door het eten van insecten en bodemdiertjes op hun beurt voor plaagbestrijding en zullen actief ongewenste vogels zoals kraaien en kauwen van het perceel verjagen.

Rolklaverblok
Rolklaver wordt in het najaar ingezaaid. Zo staat het gewas in het voorjaar nog zeer ijl, hetgeen ideaal is voor grondbroeders (vb. kievit) die een geschikte nestplaats zoeken. Bewerkingen stelt de landbouwer uit tot na het broedseizoen. De bloeiende rolklaver in mei trekt insecten aan die naast plaagbestrijding ook fungeren als voeding voor de kuikens van de kievit. Rolklaver legt stikstof vast in de bodem en met zijn diepe penwortel gaat de plant bodemverdichting tegen.

Vogelverschrikker
Het effect van vogelafweermiddelen is vaak tijdelijk, gezien er snel gewenning optreedt. Om het effect te verlengen is het aangeraden om afwisselend gebruik te maken van verschillende afweersystemen. Via een samenaankoop en een uitleendienst van afschrikmiddelen ondersteunt het Stadlandschap in samenwerking met enkele gemeenten milieuvriendelijke en geluidsarme alternatieven.



Het Leaderproject 'Geïntegreerd Faunaplan’ geniet ondersteuning van het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling.
Vogelverschrikker
Het effect van vogelafweermiddelen is vaak tijdelijk, gezien er snel gewenning optreedt. Om het effect te verlengen is het aangeraden om afwisselend gebruik te maken van verschillende afweersystemen. Via een samenaankoop en een uitleendienst van afschrikmiddelen ondersteunt het Stadlandschap in samenwerking met enkele gemeenten milieuvriendelijke en geluidsarme alternatieven.

Rolklaverblok
Rolklaver wordt in het najaar ingezaaid. Zo staat het gewas in het voorjaar nog zeer ijl, hetgeen ideaal is voor grondbroeders (vb. kievit) die een geschikte nestplaats zoeken. Bewerkingen stelt de landbouwer uit tot na het broedseizoen. De bloeiende rolklaver in mei trekt insecten aan die naast plaagbestrijding ook fungeren als voeding voor de kuikens van de kievit. Rolklaver legt stikstof vast in de bodem en met zijn diepe penwortel gaat de plant bodemverdichting tegen.

Nestbescherming
van de kievit
Kieviten maken hun nest vroeg in het voorjaar op de akkers. De nesten zijn super gecamoufleerd. Tijdens de voorjaarsbewerkingen worden ze daardoor vaak over het hoofd gezien en per ongeluk vernield. Samen met de landbouwer en vrijwilligers kan je nesten beschermen. Bijvoorbeeld door die te markeren met bamboestokken, door de eieren in een mandje te leggen en te verplaatsen tijdens een bewerking, door werkzaamheden even uit te stellen… Akker- en weidevogels zijn een indicator van gezond bodemleven, welk op zijn beurt een goed teken is i.f.v. bodemvruchtbaarheid. Deze vogels zorgen door het eten van insecten en bodemdiertjes op hun beurt voor plaagbestrijding en zullen actief ongewenste vogels zoals kraaien en kauwen van het perceel verjagen.

Fauna-akker
Bij een fauna-akker, ook wel patrijzenblok genoemd, zaaien we een kruidenmengsel in dat evolueert tot een ideaal schuil- en foerageergebied voor broedende vogels en kuikens. De kruiden worden dun ingezaaid zodat de vegetatie doorwaadbaar en toegankelijk blijft voor kuikens en loopvogels zoals de patrijs. Jaarlijks wordt de helft van het perceel bewerkt en heringezaaid, de andere helft wordt minstens 2 jaar aangehouden en niet beheerd. Daarna wordt gewisseld van helft. De voordelen voor de landbouwer zijn o.a. verbetering van de bodemvruchtbaarheid, waterhuishouding, natuurlijke plaagbestrijding en bestuiving.


Driebandsblok
Bij het systeem driebandsblok of -rand zaai je het perceel in met een graskruidenmengsel. Aan de zonnekant voorzie je een braakstrook. Het overige deel wordt afwisselend gemaaid waardoor je een strook met korte vegetatie en een strook met lange vegetatie bekomt. Zo'n driebandsblok vormt een ideaal broedhabitat en schuilplaats voor akkervogels. Ze vinden er ook veel voedsel. De vegetatie trekt ook nuttige insecten voor de landbouw aan. De inrichting zorgt ook voor een betere bodemkwaliteit en waterhuishouding.
Beschermsilo voor erfvogels
Aan de voedertafel hebben kleine vogels zoals bijvoorbeeld de huismus het niet gemakkelijk. Ze worden er verjaagd door krachtpatsers zoals kraaien, eksters en houtduiven. Kleine erfvogels zijn nochtans nuttige plaagbestrijders. Ze eten massa's insecten. Om kleine vogels meer kansen te geven, hang je beter een voedersilo met een kooitje eromheen op. Zo hou je de grote vogels weg van het vogelvoer.

Het platteland levert ecosysteemdiensten zoals bestuiving en natuurlijke plaagbeheersing. Daarnaast rekent het platteland af met opportunistische soorten zoals bladluizen, kraaiachtigen, duiven, … Die pasten zich doorheen de tijd aan aan de nieuwe landbouwlandschappen en -technieken. Zo werden ze ongewenste gasten op het platteland. Dat, in combinatie met de achteruitgang van de biodiversiteit zorgt ervoor dat de ecosysteemdiensten afnemen.
Via allerhande testmaatregelen gingen de partners van het project ‘Geïntegreerd faunaplan’ op zoek naar een evenwicht tussen gewenste en ongewenste soorten. Ook in het West-Vlaamse hart. Check hoe ze het hebben aangepakt.
Natuur en landbouw versterken elkaar. Samenwerken met de natuur loont! Dat heeft Stadlandschap ervaren tijdens het ‘Geïntegreerd faunaplan’, een Leaderproject waarbij we de voorbije drie jaar enkele maatregelen hebben uitgetest.